Friday, April 25, 2008

ธาตุอาหารพืช​และ​อาการขาด

พืชชั้นสูง​จะ​ได้​รับธาตุคาร์บอน​และ​ออกซิ​เจนเกือบ​ทั้ง​หมดที่พืช​ต้อง​การ​จาก​อากาศ​โดย​ตรง​ ​โดย​คาร์บอน​เข้า​สู่พืช​โดย​ตรง​จาก​ทางปากใบ​ (Stomata) ​ใน​รูปกาซคาร์บอนไดออกไซด์​ (CO2) ​และ​ได้​รับออกซิ​เจน​ใน​รูปกาซออกซิ​เจน​ (O2) ​ทางปากใบ​และ​ที่ผิวของราก​ ​สำ​หรับไฮโดรเจน​นั้น​พืช​ได้​รับไฮโดรเจนอะตอม​จาก​โมเลกุลของน้ำ​ใน​ขบวนการสังเคราะห์​แสง​เนื่อง​จาก​ ​ธาตุ​ทั้ง​ 3 ​มี​อยู่​อย่างเหลือเฟือ​ใน​สภาพธรรมชาติ​ ​จึง​ทำ​ให้​นักวิทยาศาสตร์มี​ความ​สนใจน้อยกว่าธาตุอาหารพืช​อื่นๆ​ ​อีก​ 13 ​ธาตุ​ ​ที่พืช​ได้​รับ​จาก​ดิน​หรือ​กำ​เนิด​จาก​ดิน​ ​เนื่อง​จาก​ปริมาณที่พืช​ได้​ ​รับมัก​ไม่​เพียงพอ​กับ​ความ​ต้อง​การ​ ​โดย​มี​ความ​รุนแรง​ใน​การขาดธาตุอาหารเหล่านี้​แตกต่าง​กัน​ไปตามแต่สภาพของวัตถุต้นกำ​เนิดดิน​ ​และ​สภาพการ​ใช้​พื้นที่​ ​โดย​ธาตุ​ทั้ง​ 13 ​ชนิด​นั้น​จะ​แบ่งออก
​เป็น​ 2 ​กลุ่ม​ใหญ่ๆ​ ​ได้​แก่​
1) ​ธาตุอาหารที่พืช​ต้อง​การ​เป็น​ปริมาณมาก​ (Macronutrient elements) ​ได้​แก่​ ​ไนโตรเจน​ ​ฟอสฟอรัส​ ​โพแทสเซียม​ ​แคลเซียม​ ​แมกนี​เซียม​ ​และ​ ​กำ​มะถัน
2) ​ธาตุอาหารที่พืช​ต้อง​การ​เป็น​ปริมาณน้อย​ (Micronutrient elements) ​ได้​แก่​ ​เหล็ก​ ​สังกะสี​ ​ทองแดง​ ​โบรอน​ ​โมลิบดินัม​ ​และ​คลอรีน

อาการขาดธาตุอาหาร​และ​อาการ​เป็น​พิษ​จาก​การ​ได้​รับมากเกิน
1) ​ไนโตรเจน
​อาการขาด​ : ​การเจริญเติบโต​จะ​หยุดชะงัก​ ​และ​ใบมีสี​เหลืองซีด​จาก​การขาดคลอโรฟิลล์​ ​โดย​เฉพาะบริ​เวณใบแก่​ ​ใบอ่อน​จะ​ยัง​คงมีสี​เขียวนานกว่า​ ​ใน​พืชพวกข้าวโพด​และ​มะ​เขือเทศ​ ​ลำ​ต้น​ ​ก้านใบ​ ​ผิวใบด้านล่างเปลี่ยน​เป็น​สีม่วง​ได้
อาการ​เป็น​พิษ​ : ​พืชมีสี​เขียวเข้มร่วม​กับ​อาการเฝือใบ​ ​ระบบรากถูกจำ​กัด​ ​ใน​มันฝรั่ง​จะ​มีหัว​เล็ก​ลง​ ​การออกดอกออกผลของพืช​จะ​ช้าลง​ (พืชแก่ช้า)

2) ​ฟอสฟอรัส
อาการขาด​ : พืช​จะ​แคระ​แกร็น​และ​มีสี​เขียวเข้ม​ ​มีการสะสมสารสีของแอนโทไซยานิน​ ​อาการขาดเบื้องต้น​จะ​เกิด​ใน​ใบแก่​และ​ทำ​ห้พืชแก่ช้า
อาการ​เป็น​พิษ​ : บางครั้งอาการที่ปรากฏ​จะ​คล้าย​กับ​อาการขาดธาตุทองแดง​และ​สังกะสี​ ​หาก​ได้​รับฟอสฟอรัสมากเกินไป

3) ​โพแทสเซียม
อาการขาด​ : ใน​เบื้องต้นสังเกต​ได้​ที่​ใบแก่​ใน​พืชใบเลี้ยงคู่​ ​ใบ​จะ​มีสีซีด​ ​ใน​ระยะต่อมา​จะ​พบจุดสี​เข้มที่​เนื้อใบตายกระจาย​เป็น​จุด​ ​ใน​พืชใบเลี้ยงเดี่ยวหลายชนิดบริ​เวณปลายใบ​และ
​เส้นใบ​ ​จะ​ตายก่อน​ ​อาการขาดโพแทสเซียม​ใน​ข้าวโพด​ ​ลำ​ต้น​จะ​อ่อนแอ
อาการ​เป็น​พิษ​ : ​เนื่อง​จาก​พืชมัก​จะ​ดูด​ใช้​โพแทสเซียมมากเกินไป​ ​ใน​ส้ม​ ​ผลส้ม​จะ​มีผิวหยาบ​ ​เมื่อพืชดูด​ใช้​โพแทสเซียมที่มากเกินไป​จะ​ชักนำ​ให้​พืชมีอาการขาดแมกนี​เซียม​และ​ ​เป็น​ไป​ได้​ว่า​จะ​ขาดแมงกานีส​, ​สังกะสี​ ​และ​เหล็ก

4) ​กำ​มะถัน
อาการขาด​ : ไม่​ค่อย​จะ​พบมากนัก​ ​แต่​ถ้า​เกิดอาการขาด​โดย​ทั่ว​ไปใบมัก​จะ​มีสี​เหลือง​ ​โดย​เกิดที่​ใบอ่อนก่อน
​อาการ​เป็น​พิษ​ : ​ลดการเจริญเติบโต​และ​ขนาดของใบ​ ​ซึ่ง​ยากต่อการสังเกต​ ​บางครั้งพบว่า​ใบเหลือง​หรือ​ใบไหม้

5) ​แมกนี​เซียม
​อาการขาด​ : เกิดอาการซีด​ใน​พื้นที่​ใบที่​อยู่​ระหว่างเส้นใบ​ ​ใน​ขณะที่​เส้นใบ​ยัง​คงเขียว​อยู่​ ​อาการซีด​จะ​เกิดที่​ใบพื้นที่บริ​เวณ​ใกล้​เส้นกลางใบก่อน​แล้ว​ลามไปที่ปลายใบ​ ​โดย​เกิด​ใน​ ​ใบแก่ก่อน​
​อาการ​เป็น​พิษ​ : ​มีข้อมูลน้อยมาก​ ​เนื่อง​จาก​ยากต่อการสังเกต

6) ​แคลเซียม
อาการขาด​ : ​การพัฒนาของตายอด​จะ​ชะงักการเจริญเติบโต​ ​และ​ปลายราก​จะ​ตาย​ ​จะ​เกิด​ใน​ใบอ่อนก่อนใบแก่​ ​และ​เส้นใบ​จะ​บิดเบี้ยว​ ​มีจุดแห้งตายของใบ
อาการ​เป็น​พิษ​ : ​ยากต่อการสังเกต​ ​มัก​เป็น​ร่วม​กัน​กับ​อาการ​เป็น​พิษ​จาก​คาร์บอเนต

7) ​เหล็ก
​อาการขาด​ : อาการซีดคล้าย​กับ​อาการขาดแมกนี​เซียมแต่​เกิดขึ้น​ใน​ใบแก่
อาการ​เป็น​พิษ​ : ใน​สภาพธรรมชาติมัก​ไม่​พบชัดเจนนักแต่​เมื่อมีการพ่นเหล็ก​กับ​พืชทดลองว่าปรากฏ​เป็น​เนื้อเยื่อมีลาย​เป็น​จุด​ ๆ

8) ​คลอรีน
อาการขาด​ : ใบมีอาการเหี่ยว​แล้ว​ค่อย​ ​ๆ​เหลือง​แล้ว​ตาย​เป็น​ลำ​ดับ​หรือ​บางครั้งมีสีบรอนด์​เงินราก​จะ​ค่อยแคระ​แกรน​และ​บางลง​ใกล้​ปลายราก
อาการ​เป็น​พิษ​ : ปลายใบหลังเส้นใบไหม้​ ​เป็น​สีบรอนด์​ ​ใบเหลือง​และ​ใบร่วง​และ​ลางครั่งซีด​ ​ขนาดใบ​เล็ก​ลงอัตราการเจริญเติบโตลดลง

9) ​แมงกานีส
อาการขาด​ : ​อาการแรกมัก​จะ​ซีดตรงระหว่างเส้นใบ​ใน​ใบอ่อน​หรือ​แก่ขึ้น​อยู่​กับ​ชนิดพืชแผลเนื้อเยื่อตาย​และ​ใบร่วง​ใน​เวลาต่อมา​ ​คลอโรพลาสต์​ไม่​ทำ​งาน
อาการ​เป็น​พิษ​ : บางครั้งมีสีซีดๆ​ ​อาการคล้าย​กับ​ขาดธาตุ​เหล็ก​ใน​สับปะรด​ ​คือ​ ​คลอโรฟิลล์​ไม่​กระจายตัวการเจริญเติบโตลดลง

10) ​โบรอน
​อาการขาด​ : อาการผันแปรตามชนิดของพืชลำ​ต้นเนื้อเยื่อเจริญปลายรากมักตาย​ ​ปลายรากมักบวมมีสีซีด​ใน​เนื้อเยื่อพืชมักมีสีซีด​ไม่​ทำ​งาน​(โรคใบเน่าของพีท) ​ส่วน​ใบแสดงอาการต่าง​ ​ไปประกอบ​ด้วย​ใบบาง​ ​แตกง่าย​(ผุ)​ใบหงิก​ ​เหี่ยวเฉา​และ​เป็น​จุดสีซีด
​อาการ​เป็น​พิษ​ : ปลายใบเหลืองตาม​ด้วย​เนื้อเยื่อใบตาย​จาก​ปลายใบ​หรือ​เส้นใบไป​ยัง​แกนใบ

11) ​สังกะสี
อาการขาด​ : ข้อปล้องของพืชสั้น​และ​ขนาดของใบ​เล็ก​ ​เส้นใบมักปิด​หรือ​ย่นบางครั้งซีดระหว่างใบ
อาการ​เป็น​พิษ​ : เกิดอาการซีด​จาก​เหล็ก​เป็น​พิษ​ใน​พืช

12) ​ทองแดง
อาการขาด​ : การขาดทองแดง​ใน​สภาพธรรมชาติหายากใบอ่อนมีสี​เขียวแก่​และ​ปิด​หรือ​ผิดรูปไป​และ​มักพบจุดแผลตายบนใบ
​อาการ​เป็น​พิษ​ : ​การเจริญเติบโตลดลงตาม​ด้วย​สีซีด​จาก​เหล็ก​เป็น​พิษ​ ​แคระ​แกรน​ ​ลดการแตกพุ่ม​ ​รากมีสี​เข้ม​ ​และ​ยางผิดปกติ

13) ​โมลิดีนัม
อาการขาด​ : ​สีซีด​ใน​พื้นที่ระหว่างเส้นกลางใบ​หรือ​ทั้ง​เส้นกลางใบ​ใน​ใบแก่​ ​คล้าย​กับ​อาการขาดไนโตรเจนบางครั้งแกนใบไหม้​เกรียม
​อาการ​เป็น​พิษ​ : ยากต่อการสังเกตใบมะ​เขือเทศ​จะ​มีสี​เหลืองทอง​ ​กล้ากะหล่ำ​ดอก​จะ​เปลี่ยน​เป็น​สีม่วงสด

No comments: